ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΓΙΑ ΤΙΣ 70+1 ΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΑΝΙΔΡΥΣΗ ΤΟΥ ΠΑΣΟΚ

ΕΙΣΗΓΗΣΗ

34 χρόνια μετά την καινοτομία που εκφράστηκε με την ιδρυτική διακήρυξη της 3ης του Σεπτέμβρη, το ΠΑΣΟΚ βρίσκεται στην πιο κρίσιμη καμπή της ιστορίας του. Στην Ελλάδα ο πολιτικός κύκλος της μεταπολίτευσης, αν και έχει από καιρό κλείσει, εντούτοις η μετάβαση σ' ένα νέο πολιτικό κύκλο απαιτεί την ηγετική και ανατρεπτική παρουσία μιας νέας πλειοψηφικής προοδευτικής αριστεράς με το άρωμα του 21ου αιώνα. Το ΠΑΣΟΚ, ως η δύναμη της αλλαγής που έσπασε το μονοπώλιο της δεξιάς και της συντήρησης στη διακυβέρνηση του τόπου και έβαλε τη σφραγίδα του σε κάθε βήμα προόδου, εκδημοκρατισμού, εκσυγχρονισμού και κοινωνικής δικαιοσύνης στη μεταπολίτευση, βρίσκεται σε φάση επαναπροσδιορισμού. Η εκλογική ήττα της 16ης του Σεπτέμβρη, έφερε στην επιφάνεια βαθύτερα προβλήματα που αναφέρονται γενικότερα στο πολιτικό σύστημα, στη στρέβλωση των σχέσεων του κόμματος με την κοινωνία, στην ανισόμετρη ανάπτυξη των λειτουργιών του. Φαινόμενα που συνδέονται κυρίως με παθολογίες του κυβερνητισμού και της «κρατικοποίησής» του. Με δυο λόγια, έδειξε ότι το ΠΑΣΟΚ, δεν εκφράζει μεγάλο μέρος της κοινωνίας. Και αυτό δεν έχει να κάνει με την εκλογική ήττα, που πολλές φορές είναι αποτέλεσμα και άλλων παραγόντων, αλλά με τις συνεχείς ήττες που υφίσταται το ΠΑΣΟΚ στους κοινωνικούς αγώνες. Γιατί το ΠΑΣΟΚ, έπαψε να είναι σκαπανέας ιδεών και φορέας προτάσεων, αλλαγής και ανατροπών και έγινε ιχνηλάτης των άλλων κομμάτων της Αριστεράς.

Επιδίωξη είναι στο επερχόμενο Συνέδριό μας να δώσουμε το στίγμα της επανίδρυσης, ανατρέποντας τα μέχρι τώρα δεδομένα και διαμορφώνοντας τις συνθήκες εκείνες που θα μας καταστήσουν και πάλι πλειοψηφικό ρεύμα στην κοινωνία. Σε αυτή την μεγάλη προσπάθεια σας καλούμε να σταθείτε στο πλευρό μας, όλοι εσείς οι ενεργοί πολίτες, που αγωνιάτε για το παρόν και το μέλλον, όχι μόνο της μεγάλης Δημοκρατικής Παράταξης, αλλά και της ίδιας της χώρας. Όλοι συμμετέχουμε στο μεγάλο κάλεσμα για την ανατροπή της Δεξιάς διακυβέρνησης που οδηγεί τη χώρα μέρα με τη μέρα στην απαξίωση εντός και εκτός συνόρων. Το σύνθημα δόθηκε από όλους εμάς, που συμμετείχαμε στη διαδικασία επανεκλογής του Γιώργου Παπανδρέου, ως Προέδρου του Κινήματός μας. Και πάλι, όλοι εμείς, συμμετέχουμε από κοινού για τη διαμόρφωση ενός πλειοψηφικού ρεύματος στην κοινωνία, που θα γίνει το ποτάμι που θα πνίξει τη δεξιά των σκανδάλων.

Προσδοκώντας στην αλλαγή μας, στην αλλαγή του εαυτού μας, επιστρέφουμε στις ρίζες μας. Συνειδητοποιούμε σήμερα καλύτερα, με τη δύναμη της απόστασης, την ιστορικότητα της καινοτομίας του Ανδρέα Παπανδρέου, με τη διακήρυξη της 3ης του Σεπτέμβρη. Αφομοιώνουμε τις καλύτερες στιγμές των προδικτατορικών δημοκρατικών αγώνων του Κέντρου και της ιστορικής αριστεράς κατά της βίας και της νοθείας του κράτους της Δεξιάς. Εμπνεόμαστε από τους πρωτεργάτες του σοσιαλιστικού κινήματος στην Ελλάδα, από την Εθνική Αντίσταση και τον ριζοσπαστισμό της γενιάς του Πολυτεχνείου. Ξαναπαίρνουμε νοερά το δρόμο που άνοιξαν εκσυγχρονιστές ηγέτες, οι ιστορικοί προπομποί της μεγάλης προοδευτικής παράταξης όπως ο Ιωάννης Καποδίστριας, ο Χαρίλαος Τρικούπης, ο Ελευθέριος Βενιζέλος, ο Αλέξανδρος Παπαναστασίου, ο Γεώργιος Παπανδρέου και στη συνέχεια ο Πρωθυπουργός της αλλαγής, ο Ανδρέας Παπανδρέου και ο πρωθυπουργός ο Κώστας Σημίτης. Και πλέον συμπαρατασσόμαστε και στοιχιζόμαστε πίσω από τον Πρόεδρο της Σοσιαλιστικής Διεθνούς, Γιώργο Παπανδρέου.
Είναι σημαντικό στη φάση αυτή να ξεκαθαρίσουμε ποιοι είμαστε. Να ξεκαθαρίσουμε ότι ανήκουμε στο Δημοκρατικό Σοσιαλισμό, στη μεγάλη, ανοιχτή πολιτική οικογένεια της σύγχρονης Ευρωπαϊκής Αριστεράς με τη δική μας διακριτή παράδοση και φυσιογνωμία. Να ξεκαθαρίσουμε ότι είμαστε το Κίνημα που αυξάνει τις ευκαιρίες, τις δυνατότητες, τις επιλογές αλλά και τα τελικά αποτελέσματα πρώτα για τους οικονομικά αδύνατους και τη νέα γενιά, ευρύτερα για όλο τον κόσμο της εργασίας, της γνώσης, της δημιουργίας, του πολιτισμού, των αγροτών, της μεσαίας τάξης, της αυτοδημιούργητης μικρής και μεσαίας επιχειρηματικότητας.
Έχουμε και την τύχη να είμαστε Έλληνες, Ευρωπαίοι και Πολίτες του κόσμου του 21ου αιώνα και ως η μεγάλη προοδευτική παράταξη, στηρίζουμε όλα όσα έχουν γίνει σήμερα στην πατρίδα μας και ενισχύουν το αίσθημα της ατομικής και της συλλογικής ταυτότητάς μας, ως Ελλήνων.

Τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η χώρα μας, ως μέλος της παγκόσμιας κοινότητας, είναι πολλά και σοβαρά. Η συνεχής μόλυνση του περιβάλλοντος, οι κλιματικές αλλαγές, η ρευστότητα των σχέσεων μεταξύ των κρατών, η διαρκής ανησυχία μεταξύ πολέμου και ειρήνης, η οικονομική ανασφάλεια, η οικονομική μετανάστευση, είναι κάποια από τα φαινόμενα που καθημερινά απασχολούν τον πολίτη της κοινότητας αυτής.
Σε αυτό το νέο κόσμο υιοθετούμε μια εθνική στρατηγική που οραματίζεται τα Βαλκάνια του 21ου αιώνα ως μια γειτονιά της Ευρώπης, ευημερούσα, ειρηνική και ασφαλή, ζωτικό χώρο ελληνικού συμφέροντος. Σ' αυτή τη βάση μπορεί να δημιουργηθούν προϋποθέσεις επίλυσης προβλημάτων όπως του Κοσσυφοπεδίου. Υποστηρίζουμε την ευρωατλαντική πορεία της ΠΓΔΜ και τη συνδέουμε με την εξεύρεση κοινά αποδεκτής λύσης στο θέμα του ονόματος. Βασική προτεραιότητα της πολιτικής μας είναι η από κοινού με την Τουρκία προσφυγή στο Δικαστήριο της Χάγης για την επίλυση της διαφοράς σε σχέση με την υφαλοκρηπίδα. Είμαστε υπέρ μιας πραγματικής ένταξης της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, και όχι «ειδικής σχέσης», με την προϋπόθεση ότι θα ανταποκρίνεται στις υποχρεώσεις της προς την ΕΕ και όλα τα κράτη - μέλη. Δε συμβιβαζόμαστε με το διχοτομικό status quo στην Κύπρο και επιδιώκουμε συνολική λύση επανένωσης του νησιού στη βάση των ψηφισμάτων και των αποφάσεων του ΟΗΕ. Εργαζόμαστε για την οικοδόμηση κλίματος εμπιστοσύνης μεταξύ Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων με βασικό στόχο τον τερματισμό της παράνομης κατοχής κυπριακών εδαφών από τον Τουρκικό στρατό.
Το ΠΑΣΟΚ, όλες οι δυνάμεις της ευρωπαϊκής Αριστεράς καλούνται να ανανεώσουν και να ολοκληρώσουν τα προγραμματικά και κυβερνητικά τους εργαλεία για να αντιμετωπίσουν με επάρκεια τη βαθιά μετάλλαξη του καπιταλισμού που βρίσκεται σε εξέλιξη και περιγράφεται ως Νέος Καπιταλισμός.
Η πιστωτική κρίση, η αύξηση των τιμών του πετρελαίου και των τροφίμων, οι ανοδικές τάσεις στον πληθωρισμό, προκαλούν νέες αγωνίες για επιστροφή του φαντάσματος του στασιμοπληθωρισμού πάνω από την παγκόσμια οικονομία.
Η πρόκληση της παγκοσμιοποίησης, οι ανακατατάξεις και κρίσεις που τη χαρακτηρίζουν, μεταφράζονται για το ΠΑΣΟΚ σ' ένα στρατηγικής σημασίας καθήκον: Να εξασφαλίσει το πέρασμα της Ελληνικής οικονομίας σ' ένα νέο βιώσιμο μοντέλο ανάπτυξης με κινητήρα μια νέα, πράσινη οικονομία της γνώσης και των υπηρεσιών. Μια οικονομία στην οποία η ποιότητα των προϊόντων και των υπηρεσιών θα κάνει τη διαφορά.

Το ΠΑΣΟΚ είναι η αριστερά της αναδιανομής αλλά και η αριστερά της παραγωγής κοινωνικού πλούτου. Οφείλουμε να επενδύσουμε στη γνώση και την καινοτομία και επιτέλους να αυξηθούν ουσιαστικά οι επενδύσεις για την Παιδεία. Οφείλουμε να διαμορφώσουμε μια ανταγωνιστική παιδεία, για να είναι οι πολίτες του «αύριο» σίγουροι για τον εαυτό τους στην παγκοσμιοποιημένη αγορά εργασίας.

Η κλιματική αλλαγή από το φαινόμενο του θερμοκηπίου και η δημογραφική ανατροπή στις σύγχρονες κοινωνίες αποτελούν δύο μεγάλες προκλήσεις με παράλληλο χρονικό ορίζοντα στην εξέλιξή τους πράγμα που μας δίνει τη δυνατότητα να δώσουμε μια διπλή καινοτόμα απάντηση στην Ελλάδα, την Ευρώπη, τον Κόσμο με την εφαρμογή «πράσινου φόρου» στις σημαντικές πηγές εκπομπής CO2. Τα έσοδα του φόρου αυτού θα παρακρατούνται σε κάθε χώρα και θα χρηματοδοτούν τις μεγάλες κοινωνικές της προτεραιότητες. Στην Ελλάδα, με την έντονη γήρανση της κοινωνίας και το οξύ πρόβλημα της δικαιοσύνης μεταξύ των γενεών, προκρίνουμε κατά προτεραιότητα την πρόσθετη Χρηματοδότηση του Εθνικού Κεφαλαίου Αλληλεγγύης των Γενεών, που έχει σχεδιάσει το ΠΑΣΟΚ. Με τον τρόπο αυτό το ΠΑΣΟΚ προτείνει στον ευρωπαϊκό χώρο τη μετατόπιση του βάρους της φορολογίας από την εργασία και τα είδη λαϊκής κατανάλωσης στις πιο επιβαρυντικές ρυπογόνες δραστηριότητες και δημιουργεί ισχυρά κίνητρα για «καθαρές» πράσινες τεχνολογίες. Ουσιαστικά συνδέουμε το περιβάλλον με την εργασία και τη σύνταξη, την οικολογία με την κοινωνική δικαιοσύνη και δημιουργούμε ένα πανευρωπαϊκό κίνημα με ριζοσπαστικό δυναμικό και πρωτοφανείς διαστάσεις.

34 χρόνια μετά την ίδρυση του ΠΑΣΟΚ η κοινωνική σύνθεση έχει μεταβληθεί σημαντικά. Η παραδοσιακή εργατική τάξη έχει μειωθεί, ο χώρος της μισθωτής εργασίας αυξάνει σημαντικά στις υπηρεσίες, Διαμορφώνεται ένας κεντρικός κορμός σταθερής και εξασφαλισμένης εργασίας και μια ευρύτατη περιφέρεια επισφαλούς, χαμηλά αμειβόμενης εργασίας (μερική ή προσωρινή απασχόληση, εποχικοί, συμβασιούχοι, δανεισμός προσωπικού, ανεργία νέων και γυναικών). Η δημόσια απασχόληση που αποτέλεσε ένα βασικό στυλοβάτη της μετακίνησης λαϊκών στρωμάτων προς μεσοστρωματικές θέσεις, αλλά ζει πλέον μορφή. Τα τελευταία χρόνια σχετίζεται όλο και περισσότερο, με την προσωρινή εργασία, που πλήττει κυρίως τα χαμηλότερα εισοδηματικά στρώματα.
Η σημασία των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων αποκαλύπτεται στο γεγονός ότι μόνο οι πολύ μικρές επιχειρήσεις μέχρι δέκα ατόμων υπερβαίνουν τα τρία πέμπτα της απασχόλησης. Η μετανάστευση με τη φθηνή εργασία συνέβαλλε στη επιβίωση των μικρών επιχειρήσεων και στην αναπαραγωγή των μεσαίων και υψηλών – μεσαίων στρωμάτων αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις ασκεί πίεση στα πιο ανειδίκευτα τμήματα των εργαζομένων.
Ο κόσμος της υπαίθρου βιώνει τη στασιμότητα του γεωργικού εισοδήματος, την υποχώρηση και μείωση της ανταγωνιστικότητας της αγροτικής παραγωγής, τις αρνητικές συνέπειες από τις καθυστερήσεις των διαρθρωτικών αλλαγών για τον εκσυγχρονισμό της γεωργίας, την εξάρτησή του από τις επιδοτήσεις και τη γενικότερη αναδιανεμητική πολιτική του κράτους. Νέες ευκαιρίες σε νέους αγρότες μπορεί να δημιουργήσουν οι έξυπνοι συνδυασμοί της φυτικής και κτηνοτροφικής παραγωγής, της παραγωγής προϊόντων ποιότητας με την τυποποίηση, τη βιοτεχνία και βιομηχανία, το εμπόριο, τον τουρισμό και ιδιαίτερα τον αγροτουρισμό, τα νέα κινήματα μεσογειακών προτύπων διατροφής και οικολογικού στυλ ζωής. Επίσης η νέα ΚΑΠ για τη διαχείριση του αγροτικού χώρου και την αναγέννηση του τοπικού περιβάλλοντος μπορεί να δημιουργήσει νέες δυνατότητες απασχόλησης των νέων. Ωστόσο τα αγροτικά νοικοκυριά είναι δεσμευμένα στα παλιά δεδομένα της επιδοματικής γεωργίας και ο επαναπροσανατολισμός τους δεν έχει υποστηριχθεί ικανοποιητικά.
Σημαντικοί μετασχηματισμοί στην ελληνική κοινωνία συνδέονται με τη δημογραφική της γήρανση, τα νέα σχήματα μετάβασης των νέων στην ενηλικίωση, τις μεταβολές στα οικογενειακά πρότυπα (μονογονεϊκές οικογένειες, διαζύγια κ.α.) και την εξέλιξη της Ελλάδας σε χώρα υποδοχής μαζικής μετανάστευσης. Πρόκειται για προκλήσεις άγνωστες στην ιδρυτική φάση του ΠΑΣΟΚ.

Το ΠΑΣΟΚ στέκεται απέναντι στην κρίση της πολιτικής. Με το 8ο Συνέδριό του, σηματοδοτεί την Επανίδρυσή του. Το ΠΑΣΟΚ μπορεί και πρέπει να δώσει στην επανίδρυσή του το νόημα μιας νέας αφύπνισης, μιας νέας ιδεολογικής, προγραμματικής, ηθικής, αισθητικής, κινηματικής και κυβερνητικής πυκνότητας στην πολιτική του. Να αναδειχθεί σε κίνημα διαφάνειας, αποκέντρωσης και αυτοδιοίκησης. Να κάνει ευκρινή τη διαφορά με τη συντηρητική παράταξη και να δώσει νέα ποιότητα και ένταση στον ανταγωνισμό ιδεών, προγραμμάτων, πρακτικών. Να εμπνεύσει παντού νέους θεσμούς συμμετοχής, αυτοδιαχείρισης, λογοδοσίας και ελέγχου που κλείνουν το χάσμα πολιτικής και πολιτών και τους προσφέρουν νέες ευκαιρίες να διαμορφώσουν την πολιτική ατζέντα.
Το ΠΑΣΟΚ θα συμβάλει να οικοδομηθεί μια νέα διαυγής σχέση ανάμεσα στην πολιτική και τα ΜΜΕ. Ενθαρρύνουμε τα νέα διαδικτυακά μέσα επικοινωνίας και αναγνωρίζουμε τη συμβολή τους στη διεύρυνση της δημοκρατίας και της συμμετοχής.
Απαρχή ενός νέου κύματος δημοκρατικών μεταρρυθμίσεων μπορεί να είναι η αλλαγή του εκλογικού συστήματος ώστε να κατοχυρώνεται η αναλογικότητα και η ποιότητα της αντιπροσώπευσης, η ελαχιστοποίηση του λεγόμενου πολιτικού χρήματος και η ανεξαρτησία του βουλευτή.
Στο ΠΑΣΟΚ, στηρίζουμε το εγγυημένο επίπεδο αξιοπρεπούς διαβίωσης με την ελεύθερη, ίση πρόσβαση σε υπηρεσίες δημόσιας παιδείας, υγείας και κοινωνικής φροντίδας και με τη συνέργια του φάσματος των στοχευμένων εγγυημένων εισοδηματικών ενισχύσεων που προτείνουμε στο πρόγραμμά μας.

Αποτελεί πρόκληση για το ΠΑΣΟΚ να υπερβεί όλες τις δυσκολίες που σήμερα εμφανίζονται για να καταλήξει στον πιο αποτελεσματικό μηχανισμό εγγυημένου εισοδήματος, σύμφωνα με τη δομή που εμφανίζει η φτώχεια στην πατρίδα μας.

Είμαστε η αριστερά της εργασίας αλλά και η αριστερά της φροντίδας. Η αριστερά του «αγωνίζομαι», η αριστερά του «κυβερνώ», αλλά και η αριστερά του «φροντίζω», «μοιράζομαι», «νοιάζομαι», «συμπάσχω». Επανίδρυση του ΠΑΣΟΚ μπορεί να σημαίνει: ανασχηματίζουμε όλη την πολιτική μας με αφετηρία τις ανάγκες των παιδιών. Μια κοινωνία καλή για τα παιδιά είναι ακόμα καλύτερη για τους ενήλικες και τους ηλικιωμένους. Πολύ καλύτερη για τις γυναίκες. Αυτόματα η κοινωνία, η εργασία, η πολιτική αποκτούν ένα ισχυρό θηλυκό «άρωμα».
Ο δρόμος που άνοιξε το ΠΑΣΟΚ με τα ΚΑΠΗ και το πρόγραμμα «Βοήθεια στο Σπίτι» πρέπει να διευρυνθεί, να ολοκληρωθεί και να συνδυάσει αποτελεσματικά τις υπηρεσίες φροντίδας με τις υπηρεσίες υγείας.

Να κάνουμε κεντρικό πρόταγμα του προγράμματος και της πολιτικής μας ύπαρξης την εγγύηση ότι η σημερινή νέα γενιά και κάθε ερχόμενη θα ζήσει καλύτερα από την προηγούμενη. Να προχωρήσουμε σε τομές και ρήξεις για να μειώσουμε το δυσβάσταχτο τριπλό χρέος που πέφτει στις νέες γενιές: δημόσιο χρέος, ακάλυπτο ασφαλιστικό «χρέος», περιβαλλοντικό «χρέος». Να βγούμε από το φαύλο κύκλο μιας Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης και που μιας αντινεανικής αγοράς εργασίας.

Το ΠΑΣΟΚ γίνεται το πολιτικό κίνημα για το μετασχηματισμό και την αναγέννηση των πόλεων και των ευρύτερων περιοχών τους. Έξυπνη, πράσινη, ανταγωνιστική πόλη που αυξάνει τον κοινωνικό πλούτο, την απασχόληση και τα εισοδήματα είναι εκείνη στην οποία οι άνθρωποι αγαπούν να ζουν, να σπουδάζουν, να εργάζονται, να ανοίγουν δουλειές, να καινοτομούν, να αγοράζουν σπίτια, να μεγαλώνουν τα παιδιά τους, να περπατούν στους δρόμους της και τις πλατείες της, να απολαμβάνουν τους ανοιχτούς ελεύθερους χώρους της, να συνυπάρχουν ανεξάρτητα από το εισόδημά τους στις αίθουσες συναυλιών και τις βιβλιοθήκες της μέχρι τα πάρκα, τα γήπεδα και τα κολυμβητήριά της, να ψωνίζουν, να διασκεδάζουν, να δημιουργούν βιώσιμες κοινότητες, να κάνουν τουρισμό. Δημιουργούμε ένα τοπικό ΠΑΣΟΚ κινηματικό, με ένα όνειρο για την πόλη του, την περιοχή του.

Το ΠΑΣΟΚ επιδιώκει να αναδειχθεί σε ενεργό παράγοντα μετασχηματισμού της ελληνικής κοινωνίας σε ανοιχτή πολυπολιτισμική κοινότητα. Η αγορά εργασίας κατάφερε να απορροφήσει ένα εντυπωσιακό μέγεθος ξένης φθηνής εργασίας αλλά η διοίκηση, η κοινωνική υποδομή, το εκπαιδευτικό σύστημα και η δημόσια τάξη βρέθηκαν απροετοίμαστα και η κοινωνία δυσκολεύεται να τους εντάξει και να τους εξασφαλίσει δημόσιο λόγο. Το μεγαλύτερο στοίχημα της ελληνικής κοινωνίας αφορά στα παιδιά τους, τους μετανάστες της δεύτερης γενιάς. Αν δεν καταφέρουμε να εντάξουμε αυτήν τη δεύτερη γενιά κύρια μέσα από ένα εκπαιδευτικό σύστημα που το χαρακτηρίζει η διαπολιτισμικότητα και η ανεκτικότητα στη διαφορετική θρησκεία ή εθνική καταγωγή θα δημιουργηθούν σοβαρά προβλήματα κοινωνικής συνοχής, ασφάλειας και τάξης από την ενδεχόμενη περιθωριοποίηση της. Θετικό ρόλο σ' αυτή την κατεύθυνση θα παίξει η χορήγηση ιθαγένειας σ' όσα παιδιά μεταναστών γεννιούνται και μεγαλώνουν στην Ελλάδα κι η αυτόματη απόκτησή της μετά την παρέλευση τριετίας για όλα τα υπόλοιπα που είναι μαθητές στη χώρα μας.
Ο σεβασμός της διαφορετικότητας σε κάθε περίπτωση απαιτεί από όλους σεβασμό των βασικών κανόνων της ανθρώπινης συμβίωσης, επικοινωνία, συνάντηση, ανταλλαγή, νομιμότητα, εξομοίωση δικαιωμάτων αλλά και υποχρεώσεων. Πολυπολιτισμικότητα δεν σημαίνει αποξένωση και γκετοποίηση. Η διαχείριση αυτής της ανοιχτής πολυπολιτισμικότητας είναι ένα από τα πιο σύνθετα κοινωνικά προβλήματα που έχουμε μπροστά μας.
Η ποιότητα της ελληνικής δημοκρατίας κρίνεται από ένα βασικό της δείκτη: την ικανότητα της να εξαλείψει όλα τα εμπόδια στη δυναμική συμμετοχή και ανέλιξη της μειονότητας της Θράκης και να αποδεσμεύσει το δυναμικό της στην ανάπτυξη, την ευημερία, την κοινωνική και πολιτική ζωή της περιοχής και της χώρας.


Ως ΠΑΣΟΚ αλλάζουμε τις δομές του κράτους με νέο τρόπο διακυβέρνησης που θα διακρίνεται σε:
· Επιτελική κυβέρνηση με λιγότερα υπουργεία. Οι κεντρικές υποθέσεις διατηρούνται στα υπουργεία και οι άλλες δημόσιες λειτουργίες μεταφέρονται στα δύο νέα επίπεδα αυτοδιοίκησης (περιφερειακής και τοπικής).
· Στρατηγικό σχεδιασμό υπό τον Πρωθυπουργό, με την εφαρμογή διακυβέρνησης ολικής ποιότητας.


Το ΠΑΣΟΚ προσδιορίζει πέντε μεγάλες προγραμματικές προτεραιότητες για τη νέα διακυβέρνησή του, Πέντε Προτεραιότητες – Πέντε Δέσμες Αλλαγών
Πρώτη προτεραιότητα: Γνώση σε όλους – Τεχνολογία Παντού – Ένα νέο εκπαιδευτικό σύστημα για τη νέα εποχή.
Δεύτερη προτεραιότητα: ποιοτικές υπηρεσίες υγείας και φροντίδας για όλους και για τον καθένα χωριστά. Ολοκλήρωση και Μεταρρύθμιση του ΕΣΥ.
Τρίτη προτεραιότητα: στήριξη και αναμόρφωση της κοινωνικής ασφάλισης.
Τέταρτη προτεραιότητα: Πράσινη Οικονομία – Πράσινη Συνείδηση.
Πέμπτη προτεραιότητα: Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση με μικρότερο αριθμό Περιφερειών με μορφή τοπικής κυβέρνησης – Τοπική Αυτοδιοίκηση με ισχυρούς δήμους που θα προκύψουν ύστερα από το νέο κύμα συγχωνεύσεων.

Το ΠΑΣΟΚ θεωρεί ότι το δημοκρατικό πολιτικό παιχνίδι δεν τελειώνει ποτέ, είναι ανοιχτό, δεν έχει έναν οριστικό και αμετάκλητο νικητή. Η δημοκρατία δε φτιάχτηκε για ένα μόνο κόμμα. Δε διεκδικούμε κανένα φυσικό μονοπώλιο στην εξουσία.
Το ΠΑΣΟΚ στρέφεται πρωταρχικά στις διάχυτες τάσεις της νέας αριστεράς και της οικολογίας που γεννούνται και αναγεννιούνται σ' όλες τις εκφράσεις της κοινωνικής, πνευματικής και πολιτιστικής ζωής αλλά ταυτόχρονα επιδιώκει να περάσει σε μια νέα εποχή στις σχέσεις του με τα κόμματα της «άλλης» αριστεράς. Και αυτό δεν είναι εύκολο.

Ο νέος τρόπος διακυβέρνησης δεν είναι σχέδιο επί χάρτου σε αναμονή. Η νέα αντιπολίτευση του ΠΑΣΟΚ εκφράζει τη δική του φυσιογνωμία, τις κοινωνικές του αναφορές, το πρόγραμμά του. Είναι διακριτή στο περιεχόμενο, το ύφος και το ήθος της από τις καμπάνιες της δεξιάς. Είναι αντιπολίτευση εναλλακτική. Δεν αποβλέπει σε μία αλλαγή σκυτάλης ανάμεσα σε δύο πολιτικές ομάδες με το πολιτικό και τεχνοκρατικό τους προσωπικό, με τα πελατειακά τους δίκτυα. Φέρνει στην κυβέρνηση ένα διαφορετικό κοινωνικό-πολιτικό συνασπισμό με διαφορετική εναλλακτική λύση που μεταβάλλει τις ισορροπίες, τους συσχετισμούς και τις δομές της ελληνικής κοινωνίας.
Το ΠΑΣΟΚ, για πολλοστή φορά στην ιστορία του, ξεπερνά τα διλήμματα και τις Κασσάνδρες και βάζοντας ψηλά τον πήχη των προσδοκιών, «προκαλεί» την κοινωνία να προσέλθει σε ένα καθαρό διάλογο, που θα συνδιαμορφώσει την πολιτική του Κινήματος και θα δώσει δυναμική μορφή στο Πρόγραμμά μας.
Όλοι μαζί, από εδώ, από κάθε γωνιά, από κάθε διαμέρισμα, για ένα νέο μεγάλο ξεκίνημα. Για να κερδίσουμε το νέο μεγάλο στοίχημα και να γίνει πάλι το ΠΑΣΟΚ το Κίνημα της Αλλαγής και των ανατροπών.